İklim değişikliği sürerse bunaltıcı sıcak hava dalgaları 5 kat daha sık yaşanacak

Havalar her geçen yıl daha fazla ısınıyor ve doğa adeta ateşi ile insanları cezalandırıyor. Çünkü insan kaynaklı faaliyetler, iklim değişikliğini körüklüyor. İklim değişikliği nedeniyle Kuzey Avrupa’da bu yaz görülen aşırı sıcak hava dalgası, en az 10 kat olası hale geldi. Ama gelecekteki manzara daha da korkutucu… Hollanda ise bu korkutucu senaryodan en fazla etkilenecek ülkeler arasında yer alıyor. Yöneticiler tehlikenin farkında ve Hollanda’nın “Ulusal Isı Dalgası Planı” bu risklere karşı önlem almayı hedefliyor. Ancak planın koruyuculuğu bir yere kadar çünkü küresel ısınma ve iklim değişikliği frenlenemezse felaket önlemez hal alacak.

SICAK HAVALAR VE İKLİM İLİŞKİSİ ARAŞTIRMASI

İngiltere, Finlandiya, Norveç, İsveç, Hollanda ve ABD’deki üniversitelerden bilim insanlarının aralarında bulunduğu World Weather Attribution  (WWA: Dünya Hava Durumu Atıfı) grubundan 24 araştırmacı, bu yaz Norveç, İsveç ve Finlandiya’da görülen sıcak hava dalgası ve iklim değişikliği ilişkisini analiz etti.

Analize göre, bu ülkelerde hastanelere sıcaklık nedeniyle başvuran kişi sayısının artmasına, alg patlamalarına, orman yangınlarına ve şehirlerde ren geyiklerinin görülmesine yol açan iki haftalık sıcak hava dalgası yaşandı.

İnsan faaliyetlerinden kaynaklanan iklim değişikliği, bu sıcak hava dalgasını ortalamaya göre yaklaşık 2 derece daha sıcak ve en az 10 kat daha olası hale getirdi.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ OLMASAYDI HAVALAR BU KADAR SICAK OLMAYACAKTI

Küresel sıcaklık artışının sanayi öncesi dönem ortalamasına göre 1,3 dereceyi bulduğu dönemde, iklim değişikliği olmasaydı benzer iki haftalık sıcak hava dalgasının son derece nadir şekilde görüleceği tespit edildi.

İklim değişikliği nedeniyle benzer sıcak hava dalgalarının bu ülkelerde 50 yılda bir görülmesi bekleniyor.

HAVA SICAKLIĞI 5 KAT DAHA ARTABİLİR

İklim ısındıkça, Norveç, İsveç ve Finlandiya’nın daha tehlikeli sıcak hava dalgalarıyla karşı karşıya kalacağı tahmin ediliyor. Küresel sıcaklık artışının 2,6 dereceye ulaşması halinde, benzer iki haftalık sıcak dönemlerin 5 kat daha sık yaşanabileceği ve bugünkünden 1,4 derece daha sıcak olacağı öngörülüyor.

HOLLANDA GİBİ SOĞUK İKLİME SAHİP ÜLKELER İÇİN RİSK DAHA BÜYÜK 

Analize göre, şiddetlenen sıcak hava dalgaları soğuk iklime sahip ülkeler için yeni tehditler oluşturuyor.

Araştırmacılar, bölgedeki insanları sıcak hava dalgalarından korumak için uyum önlemlerinin gerekli olduğunu ifade ederken, hükümetlerin yaşlı bakım tesisleri ve okullar gibi hassas sektörler arasında daha fazla koordinasyon sağlaması gerektiğini belirtiyor.

HOLLANDA’YI TEHDİT EDEN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ RİSKLERİ

Bilimsel araştırmalara ve resmi raporlara göre Hollanda’yı bekleyen iklim değişikliği tehditleri oldukça ciddi ve çok boyutlu. İşte öne çıkan başlıklar:

Deniz Seviyesi Yükselmesi ve Sel Riski

Hollanda’nın büyük bölümü deniz seviyesinin altında yer alıyor. Bu da ülkeyi deniz seviyesi yükselmesi ve kıyı taşkınları açısından Avrupa’nın en savunmasız ülkelerinden biri yapıyor. Özellikle aşırı yağışlar ve nehir taşkınları, altyapıyı ve yerleşim alanlarını tehdit ediyor.

Isı Dalgaları ve Sağlık Üzerindeki Etkiler

Artan sıcaklıklar, özellikle yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için ısı stresi yaratıyor. Hollanda’nın “Ulusal Isı Dalgası Planı” bu risklere karşı önlem almayı hedefliyor. Sağlık sisteminde iklim adaptasyonu, verimlilik kaybı ve sağlık yükü gibi etkileri azaltmaya odaklanıyor.

Tarım ve Ekosistemler Üzerindeki Baskı
Sıcaklık artışı ve su rejimindeki değişiklikler, tarımsal üretkenliği ve biyolojik çeşitliliği tehdit ediyor. Özellikle tuzluluk artışı, içme suyu kaynaklarını ve tarım alanlarını etkileyebilir.

Kentsel Isı Adası Etkisi
Şehirlerde betonlaşma ve yeşil alan eksikliği, sıcaklıkların daha da yükselmesine neden oluyor. “BENIGN” gibi projeler, yeşil ve mavi altyapı ile bu etkiyi azaltmayı hedefliyor.

Hukuki ve Politik Yansımalar

Urgenda Vakfı’nın Hollanda hükümetine karşı açtığı dava, iklim değişikliğinin yaşam hakkı üzerindeki etkisini hukuki zemine taşıdı. Hollanda Yüksek Mahkemesi, hükümetin sera gazı emisyonlarını azaltma yükümlülüğünü kabul etti. Bu karar, iklim davaları açısından küresel ölçekte emsal teşkil ediyor.

Yukarıda zikrettiğimiz Hollanda’nın “Ulusal Isı Dalgası Planı” bu risklere karşı önlem almayı hedefliyor. Ancak planın koruyuculuğu bir yere kadar çünkü küresel ısınma ve iklim değişikliği frenlenemezse felaket önlemez hal alacak.

Kaynak: Yaşar Yavuz – Nhaber.nl  / Nuran Erkul Kaya – AA