Hollanda Sanayisi Zor Günler Geçiriyor: Fabrikalar Bir Bir Kapanıyor

Hollanda Sanayisi Zor Günler Geçiriyor: Fabrikalar Bir Bir Kapanıyor

Özcan Özbay

Hollanda’da sanayi sektörü alarm veriyor. Yüksek enerji maliyetleri, yoğun yasal düzenlemeler ve uluslararası rekabet, ülke genelinde birçok fabrikanın kapanmasına neden oluyor. Son dönemde yaşanan toplu işten çıkarmalar ve iflaslar, sanayideki krizin ne kadar derin olduğunu gözler önüne seriyor.
RADYODENIZ DINLEMEK ICIN TIKLAYINIZ
Kapanan Fabrikalar, Artan Kaygılar
Son aylarda, Rotterdam liman bölgesinde faaliyet gösteren dört büyük fabrika kapılarını kapattı. Üstelik bu kapanmaların ardı arkası kesilmiyor. Lastik üreticisi Vredestein, Enschede’deki fabrikasını kapatacağını açıklarken, enerji devi Shell, Pernis’teki kimya tesislerini gözden geçirdiğini duyurdu. Ayrıca, kimya devi Sabic, Geleen’deki tesisinin geleceğini sorgulamaya başladı.

Tüm bu gelişmeler, Hollanda İstatistik Kurumu CBS verileriyle de destekleniyor. CBS’ye göre özellikle rafineriler, kimyasal üretim tesisleri ve ulaşım araçları üreticileri büyük baskı altında. 2023 yılının sonunda, bu sektörlerdeki ciro bir önceki yıla göre %10’dan fazla azaldı.

Sanayi Sektörünün Ekonomideki Yeri Büyük
Sanayi sektörü, Hollanda ekonomisinde kritik bir rol oynuyor. Yaklaşık 800.000 kişi bu alanda çalışıyor ve sektör, ülke ekonomisinin %10’unu oluşturuyor. Aynı zamanda ihracatın büyük bir kısmını da bu sektör karşılıyor. Ancak şu an karşı karşıya kalınan sorunlar, sektörü adeta köşeye sıkıştırmış durumda.

Sanayi şirketleri personel eksikliği, karmaşık düzenlemeler, yüksek maaş maliyetleri ve istikrarsız siyasi ortam gibi birçok problemle mücadele ediyor.

Yüksek Faiz ve Enflasyon Yatırımları Vurdu
ABN AMRO’nun sanayi sektörü ekonomisti Albert Jan Swart, 2022 ve 2023 yıllarındaki yüksek enflasyonun sanayi sektörünü olumsuz etkilediğini belirtiyor. Swart’a göre yüksek fiyatlar nedeniyle tüketici talebi düştü, bu da sanayi şirketlerinin sipariş sayısında azalmaya yol açtı. Aynı dönemde artan faiz oranları da sektördeki yatırımları zorlaştırdı.

Swart, “Sanayi sektörü büyük yatırımlara ihtiyaç duyar – yeni fabrikalar, makineler gibi. Bu yatırımlar çoğunlukla kredilerle finanse edilir. Faizler arttığında bu krediler de daha pahalı hale gelir,” diyor.

Enerji Fiyatları Rekabeti Engelliyor
Ancak sanayiye en büyük darbeyi yüksek enerji fiyatları vuruyor. Hollandalı şirketler, megavat saat başına ortalama 95 euro gibi bir ücret ödüyor; bu rakam komşu ülkelere göre onlarca euro daha fazla. Bu durum özellikle enerji yoğun sektörler olan çelik ve kimya sanayiini ciddi şekilde etkiliyor.



Enerji fiyatlarının bu denli yüksek olmasının başlıca nedenlerinden biri, Hollanda’daki enerji şebekesine yapılan büyük yatırımlar sonucu artan net tarifeler. Ayrıca Hollanda’da elektrik üretimi çoğunlukla doğalgaz kullanılarak gerçekleştiriliyor; bu da maliyetleri artırıyor.

Uzak Doğu Rekabeti ve İflaslar
Bunun yanı sıra Çin gibi ülkelerden gelen düşük fiyatlı ürünler de Hollandalı üreticiler için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Swart, bazı plastik geri dönüşüm firmalarının Çinli şirketlerle rekabet edemediği için iflas ettiğini belirtiyor. Çinli firmalar, ucuz Rus petrolü kullanarak yeni plastik üretebildikleri için çok daha düşük maliyetlerle ürün sunabiliyor.

Tronox gibi kimya firmaları da yabancı rekabetle baş edemeyince fabrikalarını kapatma kararı aldı. Bu tür iflaslar ve kapanmalar, Rotterdam Liman İşletmesi gibi kurumların hükümete çağrıda bulunmasına yol açtı. Port of Rotterdam, yüksek maliyetlerin, aşırı düzenlemelerin ve azot emisyonu gibi çevresel kısıtlamaların acilen ele alınması gerektiğini vurguladı.

Hükümetten Önlemler, Ama Yetersiz
Hollanda hükümeti bazı adımlar atmış durumda. Şirketler için enerji faturalarında indirim süresi uzatıldı. Planlanan plastik vergisinden vazgeçildi ve CO2 vergisinin artırılması ertelendi. Ancak iş dünyası bu önlemleri yetersiz buluyor. VNO-NCW ve MKB-Nederland gibi işveren kuruluşları, enerji maliyetlerini düşürmeye yönelik daha kapsamlı çözümler beklediklerini açıkladı.

Yabancı İşgücü Şart
AWVN (Hollanda İşverenler Derneği), sektörün iyileşmesinin kısa vadede pek mümkün olmadığını savunuyor. Özellikle nitelikli iş gücü eksikliği, sanayideki en büyük sorunlardan biri olarak öne çıkıyor. Dernek, “Yabancı işçilere ihtiyacımız var ve onlar için cazip düzenlemelere sahip olmamız gerekiyor,” diyor. Ancak Hollanda’da expat çalışanlara tanınan vergi avantajlarının tartışma konusu olması, bu süreci olumsuz etkiliyor.
DENIZ TV IZLEMEK ICIN TIKLAYIN
Belirsizlik Güveni Sarsıyor
Son olarak, sanayiciler için öngörülebilirlik büyük önem taşıyor. AWVN yetkilileri, “Bir yatırım yapılacağı zaman şirketler 10-20 yıl sonrasını planlar. Bu yüzden siyasi ve ekonomik istikrar şart,” diyor. Belirsizliğin sürdüğü bir ortamda, firmaların yeni yatırımlar için Hollanda’yı tercih etmesi zorlaşıyor.

The post Hollanda Sanayisi Zor Günler Geçiriyor: Fabrikalar Bir Bir Kapanıyor first appeared on Hollanda Haberleri.