Hollanda’da yaşlı nüfus krizi: Emeklilik ve sağlık giderleri bütçeyi yutuyor!

Yaşlanan Hollanda’nın Acı Reçetesi; emeklilik yaşının yükselmesi ve vergiler artması olarak gösteriliyor. Ekonomi uzmanlarına göre Hollanda bütçesindeki kara delik için acil eylem planları gerekiyor. Hollanda’da yaklaşan seçimler öncesinde kamu maliyesinin geleceği büyük bir tartışma konusu oldu. Üst düzey kamu görevlileri, ülkede yaşlanan nüfusun getirdiği artan sağlık ve emeklilik maliyetleri nedeniyle ulusal bütçede yılda 7 milyar avroluk kesinti yapılması gerektiğini savunuyor. Kritik uyarılar, ülke ekonomisinde mali sürdürülebilirlik için acil önlemlerin alınması gerektiğine dikkat çekiyor. 

Yaşlanan Hollanda Nüfusunun Bütçeye Yükü Artıyor

13 Temmuz 2025 – Amsterdam:  “Gelecek Şimdi Başlıyor” başlıklı raporu hazırlayan üst düzey yetkililer ve ekonomik danışmanlar, müdahale edilmediği takdirde ulusal borcun 2060 yılına kadar GSYİH’nın %126’sına ulaşabileceği konusunda ciddi uyarılarda bulunuyor. Özellikle iki kalemdeki artış dikkat çekiyor:

Sağlık Harcamaları: GSYİH’nın %9,5’inden %16,6’sına yükselmesi bekleniyor.

Devlet Emekliliği (AOW): 2040 yılına kadar maliyetinin %4,7’den %5,7’ye çıkacağı öngörülüyor.

Önerilen Çözümler ve Siyasi Hassasiyetler

Rapor, bu durumu engellemek için somut adımlar öneriyor:

• Devlet emeklilik yaşının yaşam beklentisiyle uyumlu hale getirilerek daha hızlı yükseltilmesi. (Mevcut durumda 2025’te erkek ve kadınlar için emeklilik yaşı 67.)
• Uzun süreli bakım için kişisel katkıların artırılması.
• Devlet emeklilik vergisinin yükseltilmesi. Bu, ek emeklilik maaşı alan yaşlıların kendi sosyal yardımlarına daha fazla vergi ödemeleri anlamına geliyor.

Duchtnews.com sitesinin haberine göre; grubun başkanı Bas van den Dungen, “Harekete geçmezseniz, yaşlanmayla ilgili maliyetler diğer tüm harcamaları kısacaktır” sözleriyle durumun ciddiyetini vurguladı. Ancak bu tür reformların siyasi açıdan oldukça hassas olduğu biliniyor. Geçmişte AOW ödemelerinin dondurulması veya asgari ücretten ayrılması gibi öneriler, siyasi partilere oy kaybettirmişti.

Savunma Harcamaları ve Mali Disiplin Tartışması

Yeni hükümetin sadece yaşlanma maliyetleriyle değil, aynı zamanda 2035’ten itibaren yılda 19 milyar avro artması beklenen savunma harcamalarıyla da mücadele etmesi gerekecek. Hollanda Maliye Bakanı Eelco Heinen, savunma harcamalarının GSYİH’nın %3,5’ine çıkarılmasının başka yerlerdeki kesintilerle karşılanması gerektiğini savunarak daha katı bir duruş sergiliyor. Heinen, sığınma ve kalkınma yardımlarının bütçenin kısabileceği alanlar arasında olduğunu belirtti ve “Yılda 450 milyar avro harcıyoruz. Bana bir veya iki milyar avroyu kesemeyeceğinizi söylemeyin” dedi.

Heinen, savunma yatırımlarının daha yüksek ulusal borçla finanse edilmesi önerilerini “kısa vadeli bir çözüm” olarak reddediyor. Ayrıca, daha zengin AB ülkelerinin NATO’nun harcama hedefine ulaşmalarına yardımcı olmaları yönündeki çağrılara da karşı çıkarak, “Önce kendi iç politikamızda zorlu kararlar almamız gerekecek” ifadelerini kullandı.

Verimlilik ve Yapısal Reform İhtiyacı

Ekonomik işler yetkililerinden oluşan ayrı bir danışma grubu ise üretkenlik artışına yatırım yapılmasını teşvik eden bir rapor yayınladı. Bu rapor, hükümetin kısa vadeli harcanabilir gelir değişikliklerine odaklanmak yerine, inovasyon ve eğitimin finansmanında öncülük etmesi gerektiğini vurguluyor.

Her iki danışma kurulu da Hollanda’nın demografik yaşlanmadan savunmaya ve iklime kadar karşı karşıya olduğu uzun vadeli zorlukların, gelecek koalisyon ortaklarından yapısal kararlar gerektirdiğinin altını çiziyor.