Hollanda Benin Bronzları’dan 119 tarihi eseri Nijerya’ya teslim etti

Batı Afrika’nın en önemli sanat eserlerinden olup sömürge döneminde yağmalanan Benin Bronzları Avrupa ülkelerince ait oldukları topraklara gönderiliyor.  Bu eserlerin önemli eserlerin sergileyicisi olmuş, ancak son yıllarda iade sürecine katılarak tarihî adaleti sağlama yönünde adımlar atan Hollanda da Benin Bronzlarını iade etti. Hollanda, “Benin bronzları” olarak bilinen 119 tarihi eseri Nijerya’ya iade etti.

Hollanda, 19. yüzyılda İngiliz askerler tarafından çalınan ve “Benin bronzları” olarak bilinen 119 tarihi eseri Nijerya’ya iade etti.

Edo eyaletinde düzenlenen teslim töreninde konuşan Benin Kralı Omo N’Oba Ewuare Ogidigan, eserlerin ülkesine dönmesini “ilahi bir müdahale” olarak nitelendirdi.

Ogidigan, iadenin dua ve kararlılığın bir sonucu olduğunu ifade etti.

Rotterdam Wereld Müzesi Direktörü Marieke Van Bommel de Hollanda hükümetinin “kendisine ait olmayan eserleri iade etmeye kararlı” olduğunu belirtti.

Nijerya Ulusal Müzeler ve Anıtlar Komisyonu Direktörü Olugbile Holloway de iade edilen 119 eserin bugüne kadarki en büyük tek seferlik iade olduğunu söyledi.

Holloway, “Sömürge döneminde yağmalanan eserleri geri getirmek için çalışmaya devam ediyoruz.” dedi.

Nijerya 2022 yılında dünya genelindeki müzelerden kendisine ait eserlerin iadesini istemişti

Benin bronzları, 1897’ye kadar Nijerya topraklarında bağımsız bir devlet olan Benin Krallığı’na 1897’de İngiliz askerler tarafından düzenlenen saldırıda çalınmıştı.

Benin Krallığı halen bağımsız olmayan bir devlet olarak Nijerya topraklarında varlığını sürdürüyor.

Aralarında insan ve hayvan figürleri, kabartmalar, kraliyet eşyaları ve bir çan bulunan Benin bronzlarının büyük bölümü, Hollanda’nın Leiden kentindeki bir müzede sergileniyordu.

Nijerya, 2022 yılında dünya genelindeki müzelerden yüzlerce eserin iadesini resmi olarak talep etmişti. Aynı yıl Londra’daki bir müzeden 72, ABD’nin Rhode Island eyaletindeki bir müzeden ise 31 eser Nijerya’ya iade edilmişti.

Benin Bronzları nedir?

Benin Bronzları, Nijerya’nın Benin Krallığı’na (günümüzde Edo Eyaleti) ait, 16. yüzyıldan itibaren üretilen tarihî pirinç heykel ve plakalardır. Bu eserler, Benin Sarayı’nı süslemek ve krallığın tarihini, dini ritüellerini ve kraliyet gücünü tasvir etmek için yapılmıştır. Bronz olarak adlandırılsalar da çoğunlukla pirinçten üretilmişlerdir.

Benin Bronzlarının Hollanda ile İlişkisi:

1897’de İngilizler, Benin Krallığı’na cezai bir sefer düzenledi (“Benin Seferi”). Bu askerî operasyon sırasında binlerce Benin Bronzu yağmalandı ve Avrupa’ya götürüldü.

Yağmalanan eserlerin bir kısmı Hollanda dahil olmak üzere çeşitli Avrupa ülkelerine satıldı veya müzelerde sergilendi.

Hollanda’da, Rijksmuseum (Amsterdam) ve Ulusal Etnoloji Müzesi (Leiden) gibi kurumlarda Benin Bronzları bulunmaktadır.

2022’de Hollanda hükümeti, sömürge döneminde ele geçirilen kültürel eserleri iade etme politikası kapsamında Nijerya’ya 72 Benin Bronzu’nu geri vermeyi taahhüt etti.

Hollanda, diğer Avrupa ülkeleriyle birlikte (Almanya, Fransa, İngiltere) bu eserlerin iadesi konusunda adımlar attı ve 119 eseri iade etti.

Nijerya, bu eserlerin Edo Müzesi gibi yerel müzelerde sergilenmesini planlıyor.