Çocukların Görüş Hakkı Artık 8 Yaşından İtibaren: Aile Davalarında Önemli Bir Değişiklik  

Aile hukukunda çocukların yüksek menfaati daima ön plandadır. Hollanda’da çocukların görüş hakkına (hoorrecht) ilişkin 1 Temmuz 2025 itibarıyla  önemli bir degisiklik yürürlüğe girdi. Artık 12 yaş değil, 8 yaşını dolduran çocuklar da aile mahkemelerinde görüşlerini ifade etme hakkına sahip.

Bu yazımda, söz konusu değişikliğin gerekçesini, uygulamadaki yansımalarını ve hem ebeveynler hem de çocuklar açısından doğurduğu sonuçları ele almak istiyorum.

Hoorrecht Nedir?

“Hoorrecht” kavramı, çocuğun kendisini ilgilendiren bir davada görüşünün dinlenmesi anlamına gelir. Bu hak, özellikle velayet, bakım düzenlemeleri ve ebeveynler arası anlaşmazlıklarda öne çıkar. Mahkeme, çocuğun ne istediğini duyar, ancak bu istek mahkemeye bağlayıcı değildir; mahkeme, çocuğun yüksek menfaati doğrultusunda kararı verir.

Önceki Durum: 12 Yaş Sınırı

Yeni düzenlemeden önce, yalnızca 12 yaşını doldurmuş çocuklar aile davalarında dinlenme hakkına sahipti. Bu yaşın altındaki çocuklar ise ancak istisnai durumlarda, mahkeme gerekli gördüğü takdirde dinlenebiliyordu. Ancak bu hak yasal bir otomatik hak değil, tamamen hâkimin takdirine bağlıydı. Bu nedenle 12 yaş altındaki çocukların görüşleri uygulamada her zaman dikkate alınmıyor, çocuklar kendilerini ifade etme imkânı bulamayabiliyordu.

Yeni Durum: 8 Yaş ve Üzeri Çocuklara Dinlenme Hakkı

1 Temmuz 2025 itibarıyla yürürlüğe giren düzenleme ile birlikte, 8 yaşını dolduran her çocuk artık ebeveynleri arasında devam eden aile hukuku uyuşmazlıklarında dinlenme hakkına sahip oldu.

Değişikliğin Gerekçesi

Bu yasa değişikliğinin temel gerekçesi, çocuğun gelişimsel kapasitesinin artık daha erken yaşta bu tür süreçlere katılmaya uygun olduğunun bilimsel verilerle desteklenmesidir. Psikolojik araştırmalar, 8 yaşındaki bir çocuğun da istek ve duygularını ifade edebildiğini ve karar süreçlerinde dikkate alınması gerektiğini göstermektedir.

Uygulamada Neler Değişti?

Mahkemeler, 8 yaş ve üzeri çocuklara artık otomatik olarak davet mektubu göndermeye başladı.

Ebeveynler, çocuklarının daha erken yaşta sürece dâhil olabileceğini dikkate almak durumunda kaldı.

Avukatlar, müvekkillerini bilgilendirirken çocukların psikolojik hazırlığını da göz önünde bulunduruyor

Çocuklar, kendi hayatlarına dair konularda seslerinin duyulacağını bilerek daha güvende hissediyor.

Sonuc

Çocukların daha erken yaşta kendilerini ifade edebilmesi, yalnızca hukuki bir hak değil, aynı zamanda onların kişiliğine ve duygularına saygı göstermenin bir yoludur. Yeni düzenleme, çocukların sesini duyurabileceği alanı genişleterek aile hukukunu daha duyarlı ve çocuk odaklı bir yapıya kavuşturmuştur. Elbette bu hakkın kullanımı, her zaman çocuğun yüksek yararı gözetilerek, özenli ve dikkatli bir şekilde ele alınmalıdır.

Çocuğun ne hissettiğini ve düşündüğünü duymak, ona değer vermenin ve güven vermenin en sade yoludur!

Saygilarimla,

Özlem Aydogan

Aile hukuku avukati

The post Çocukların Görüş Hakkı Artık 8 Yaşından İtibaren: Aile Davalarında Önemli Bir Değişiklik   first appeared on Hollanda Haberleri.