Hollanda’da aşırı sağcı Özgürlük Partisi’nin (PVV) yeni seçim programı açıklandı. Programın merkezinde yine iltica ve sığınmacı karşıtlığı var. Programın temelini oluşturan en dikkat çeken vaatlerden biri ilticanın tamamen durdurulması. Bir diğer dikkat çeken nokta ise İslam’ın Hollanda için büyük bir tehdit olarak tanımlanması. Ancak önceki programda yer alan Kur’an ve camilerin yasaklanmasına yönelik ifadeler bu kez bulunmuyor.
“Bu sizin ülkeniz”
Program, “Bu sizin ülkeniz! Hollanda dolu, aşırı dolu, tıka basa dolu.” sözleriyle başlıyor. Partiye göre özellikle Belçika ve Almanya’dan gelen sığınmacılar kabul edilmemeli. Wilders, bu iki ülkenin “güvenli” olduğunu, dolayısıyla Hollanda’ya kara yoluyla gelenlerin engellenebileceğini savunuyor. PVV, sınırların korunması için ordu, kameralar ve dronlar kullanılmasını istiyor.
“İslam özgürlüğe en büyük tehdit”
Programda İslam, Hollanda için en büyük tehdit olarak tanımlanıyor. “İslam ve özgürlük bir arada olamaz” denilen metinde, Suriyelilerin Suriye’ye veya “başka bir Arap ülkesine” gönderilmesi gerektiği savunuluyor.
Önceki seçim programında yer alan Kur’an ve cami yasakları bu kez programda bulunmuyor. Bunun, Hollanda Anayasası’na aykırı olduğu için çıkarıldığı belirtiliyor.
Çifte vatandaşlık ve eğitim tartışması
PVV bunun yerine, İslami eğitim kurumlarının kapatılmasını öneriyor. Bu öneri 2023’te tartışmalıydı ancak artık BBB ve VVD gibi partiler de programlarına dahil etmiş durumda.
Daha önce rafa kaldırılan çifte vatandaşlık yasağı da yeniden gündeme taşınıyor. PVV, çifte vatandaşlığı “çifte sadakat” gerekçesiyle reddediyor.
Ayrıca “idari gözaltı” önerisi de programdan çıkarıldı. Bu uygulama, kişilerin hâkim kararı olmadan hapsedilmesini öngörüyordu ve PVV bunu radikal gruplara karşı kullanmak istiyordu.
İklim ve dış yardımlar
Parti, tüm iklim önlemlerinin ve kalkınma yardımlarının (Ukrayna’ya yapılan askerî destek dahil) kaldırılmasını istiyor. AB’ye yapılan mali katkının da sonlandırılmasıyla, milyarlarca euronun Hollandalıların alım gücünü artırmak, kiraları düşürmek ve sağlık hizmetlerini ucuzlatmak için kullanılabileceğini savunuyor.
Sağlık ve katkı payı düzenlemesi
Öneriler arasında zorunlu sağlık sigortasındaki “katkı payının” (eigen risico) kaldırılması ve diş tedavilerinin temel pakete alınması da var. Ancak uzmanlara göre bu maliyetli bir adım. Merkezi Planlama Bürosu (CPB), “eigen risico” tamamen kaldırılırsa yıllık maliyetin yaklaşık 6 milyar euro olacağını hesaplamıştı.
Bir topluluğa hakaret suçunun kaldırılması
PVV ayrıca Ceza Kanunu’nun 137c maddesinin kaldırılmasını istiyor. Bu madde, ırkı, dini, etnik kökeni veya cinsel yönelimi nedeniyle bir topluluğa hakaret edilmesini suç sayıyor. Programda gerekçe belirtilmiyor. Ancak bilindiği üzere Geert Wilders, 2021’de Yüksek Mahkeme tarafından “daha az Faslı” sözleri nedeniyle bu maddeden kesin olarak mahkûm edilmişti.
Programda öne çıkan diğer maddeler
Aile birleşiminin durdurulması
Yeni sığınmacı merkezlerinin açılmaması ve mevcut merkezlerin kapatılması
Suç işleyen yabancıların sınır dışı edilmesi
Suç işleyenlerin Hollanda vatandaşlığının elinden alınması