Hollanda’da ev arayanlar her geçen gün daha da umutsuz hale gelirken, bazı AB ülkelerinde de durum farklı değil. Son yıllarda Macaristan ve Portekiz’de ev fiyatları burada olduğundan neredeyse iki kat daha hızlı arttı, diyor ABN AMRO bankası.
Banka, Avrupa’daki konut piyasasını inceledi ve bazı AB ülkelerinde evler, Hollanda’dan daha az erişilebilir hale gelmiş. Araştırmada, gelirler, işlem fiyatları ve ev alımında ne kadar kendi sermayenizle katkıda bulunmanız gerektiği gibi faktörler dikkate alındı.
Son 10 yılda yapılan fiyat artışlarına bakıldığında, Hollanda AB’nin 27 üye devletinden 7. sırada yer alıyor. Enflasyona göre düzeltilmiş verilere göre Hollanda’daki ev fiyatları bu dönemde yüzde 48 arttı.
Hollanda’daki ev alıcıları bu nedenle daha fazla ödemek zorunda kalırken, Macaristan ve Portekiz’de ise fiyatlar sırasıyla yüzde 80 ve yüzde 85 arttı. Bu iki ülkedeki artışlar oldukça yüksek, ancak Litvanya, Slovenya ve Hırvatistan gibi ülkelerde de konut fiyatları yüzde 50’den fazla arttı.
Ancak Hollanda, komşu ülkeleri göz önüne aldığında biraz farklı bir duruma sahip. Son 10 yıl içinde Almanya ve Belçika’da fiyat artışları sırasıyla yüzde 14,1 ve yüzde 6,8 ile sınırlı kaldı. Finlandiya ve İtalya’da ise bazı bölgelerde fiyatlar düşmüş durumda.
Ev Fiyatları Gelir Artışından Hızlı Yükseliyor
Hollanda ayrıca başka bir olumsuz istatistiğe de sahip: Ev fiyatları burada gelirlerden çok daha hızlı bir şekilde yükseliyor. 21. yüzyılın ilk 15 yılı boyunca ev fiyatları ve gelir artışı birbirine paralel gitmişken, son 10 yılda ev fiyatları, gelirlerden yüzde 30 daha hızlı yükseldi. Bu nedenle Hollanda, AB’nin ikinci sıradaki ülkesi oldu.
Ev fiyatlarının artmasının başlıca nedeni, daha yüksek maaşlar ve düşük faizli ipotekler. Artan nüfus ya da sınırlı inşaat izinleri ise daha az etki yapıyor, çünkü bazen inşaat izni verilse bile o konut inşa edilmiyor. Hollanda’daki azalan inşaat projeleri arasında, özellikle tarım sektöründeki çevre yasakları ve karbonsuzlaşma süreci nedeniyle bazı projeler duraklama noktasına gelmiş durumda.
Hollanda’da Evler Nispeten Ucuz
Banka ayrıca evlerin erişilebilirliğini de inceledi. Araştırmada, konut fiyatları ile ortalama hanehalkı gelirlerinin karşılaştırılması yapıldı. Sonuç ise, Hollanda’nın bu alanda oldukça iyi durumda olduğunu gösteriyor.
Çift gelirli haneler, ortalama 84.400 euro net geliri ile 3 odalı bir ev için yıllık gelirlerinin altı katını ödüyor. Bu da Hollanda’yı AB’nin dördüncü sırasına yerleştiriyor. Diğer üç ülke, İrlanda, Finlandiya ve İsveç, konutların Hollanda’dan daha erişilebilir olduğu ülkeler. Birçok ülkede ise çift gelirli haneler, ortalama yıllık gelirlerinin en az 10 katını ödüyor. Lüksemburg ise, yıllık gelirlerinin 17 katını ödemenin ötesine geçerek bu alanda zirveye yerleşiyor.
Tek başına yaşayanlar için durum ise çok daha zor. Bir tek kişinin, ortalama 38.400 euro net geliri ile tek odalı bir daire için 8,5 kat daha fazla ödeme yapması gerekiyor. Ancak yine de Hollanda, 27 ülke arasında altıncı sırada yer alıyor.
Birçok Avrupalı İçin Ev Sahibi Olmak Yardım Olmadan İmkansız
ABN AMRO araştırmacısı Mike Langen’e göre, birçok AB ülkesinde, insanlar, aile desteği almadan ev sahibi olamayacak noktada. Bu destek, çoğunlukla aile üyelerinden alınan hediye ya da kredi şeklinde oluyor.
Bir başka engel de bazı ülkelerde, alıcıların ev alım bedelinin yüzde 40’ını bile ipotekle finansmanla karşılayamıyor olmaları. Doğu Avrupa’da ise, bazı ülkelerde ev alımı tamamen ipotek olmadan yapılmak zorunda. “Oralarda ev almak gerçekten bir aile projesi haline geliyor.” diyor Langen.
Avrupa’daki konut piyasasında yaşanan zorluklar nedeniyle, Aralık ayında göreve başlayan Avrupa Komisyonu, ilk defa bir Konut Komiseri atadı. Bu yılın başlarında, konut piyasasının kriz içinde olduğunu belirten Komiser, bu sorunların nasıl çözüleceğine dair bir komite kurulduğunu açıkladı. 2026’nın başında bu konuda bir rapor yayımlanması bekleniyor. Ancak Brussels’in ne kadar etkin olabileceği, çünkü konut politikaları ulusal hükümetlerin sorumluluğunda.
Hollanda, Konut Sahipleri İçin Vergi Desteğinde Birinci Sırada
Araştırma ayrıca, konut alıcılarının, Hollanda’da başka hiçbir ülkede almadığı kadar vergi desteği aldığını da ortaya koyuyor. Bu destek, uzun yıllardır devam eden mortgage faiz indirimi gibi unsurları içeriyor.
Bu destek, brüt yurtiçi hasılanın (GDP) yüzde 1,2’sine denk geliyor. Bu, ikinci sırada yer alan İsveç’ten üç kat ve üçüncü sıradaki Lüksemburg’tan altı kat daha fazla.
Bazı konut piyasası uzmanları, Hollanda’nın mortgage faiz indirimini daha fazla azaltması ya da tamamen kaldırması gerektiğini savunsa da, bu öneri pek de kolay uygulanabilir değil. ABN AMRO, bunun ev fiyatlarında bir düşüşe yol açabileceği ve mortgage ödemelerinde zorluk yaratabileceği uyarısında bulunuyor.
YASAL UYARI: Haberlerimizi izin almadan ve link vermeden kullananlar hakkında hukuki süreç başlatılacaktır. ©ufuk
Hollanda’da ev fiyatları uçtu, Avrupa’nın diğer ülkelerinde durum nasıl? yazısı ilk önce Ufuk Media üzerinde ortaya çıktı.