Belçika’da işsizlik reformu onaylandı, yeni kurallar netleşti

Belçika Federal Meclisi, hükümetin sunduğu işsizlik sistemine yönelik kapsamlı reform programını onayladı. Reform, birçok alanda köklü değişiklikler getiriyor. 1 Ocak 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek düzenleme, hem süre ve miktar açısından ödeneklere sınır koyuyor hem de geçiş sürecine özel istisnalar tanımlıyor. Ayrıca iş gücü piyasasına yeniden girişte esneklik sağlayabilecek “yeniden başlangıç hakkı” gibi yenilikler de içeriyor.

Ödenek süresi ve hak kazanma şartları
Yeni sistemde işsizlik ödeneğine hak kazanmak isteyen bireylerin, son üç yıl içinde en az 12 ay çalışmış olmaları gerekiyor. Her dört aylık ek çalışma süresi, ödenek süresine bir ay ekliyor. Böylece maksimum 24 aya kadar ödenek alınabiliyor.

Mevcut hak sahipleri için reform, 1 Ocak 2026’dan itibaren kademeli olarak uygulanmaya başlanacak ve durumları eylül ayında gönderilecek resmi yazılarla bildirilecek.

İstisnalar ve geçiş düzenlemeleri
31 Aralık 2025’e kadar, işsizliğe düşmeden önce “iş gücü açığı bulunan” mesleklere yönelik eğitim görenler, eğitim süresi boyunca ödenek haklarını koruyabilecek. Bunun dışında yalnızca sağlık sektöründe kritik rollerde bulunan hemşire ve bakım personeli bu ayrıcalıktan yararlanabilecek.

55 yaş üzerindeki işsizler için özel bir istisna getirildi. Bu yaş grubundaki kişiler, en az 30 yıllık (yarı zamanlı işler dahil) bir kariyere sahip olmaları halinde, ayrıca hastalık, iş kazası, engellilik ya da ebeveyn izni gibi fiilen çalışılmayan ancak çalışma süresine dahil edilen dönemler de hesaba katılarak avantaj elde edecek. Bu kariyer şartı 2030’dan itibaren 35 yıl olacak. Sanatçılar, liman çalışanları ve deniz balıkçılığı sektöründeki bazı kişiler bu sınırlamadan muaf tutuluyor.

Ödenek miktarında kademeli düşüş
İlk üç ay boyunca işsizlik ödeneği, ortalama günlük maaşın yüzde 65’ine kadar ödenecek (üst sınır uygulanacak). Dördüncü aydan itibaren oran yüzde 60’a düşecek. Yedinci aydan sonra da oran yüzde 60’ta kalacak ancak üst sınır daha düşük tutulacak.

İkinci yıl için ödenek, başvuranın ailesel durumu gibi unsurlara göre belirlenen sabit tutar üzerinden ödenecek.

Yeniden başlangıç hakkı
Yasada getirilen bir diğer yenilik, çalışana kariyeri boyunca yalnızca bir kez istifa etme hakkı tanıyan ve bu durumda işsizlik ödeneği alabilmesini sağlayan “yeniden başlangıç hakkı” (herstartrecht) oldu. Bu hak kapsamında, istifa eden bir kişi altı ay boyunca işsizlik ödeneği alabilecek.

Diğer istihdam ve vergi önlemleri
Reform paketinde işsizlikle ilgili olmayan alanlarda da çeşitli düzenlemeler yer aldı:

• İşe uygunluk şartı sıkılaştırılıyor. İlk altı aydaki ödeneklere kıyasla en az yüzde 90 oranında maaş sunan iş tekliflerini reddedenlere yaptırım uygulanacak.
• Genel RCC (erken emeklilik uygulaması) tamamen kaldırılıyor. İşçiler artık sadece yaş ve kıdeme dayanarak bu sistemden yararlanamayacak. Ancak tıbbi RCC (sağlık gerekçeli erken emeklilik) korunacak. Böylece sağlık sorunları veya mesleki nedenlerle çalışmaya devam edemeyen işçiler, işsizlik ödeneği ve işveren katkısı mekanizmasından faydalanabilecek.
• İşverenlerin sosyal güvenlik prim ödemelerinde çeyrek dönem için 85 bin euro üst sınır belirlendi. Bu miktarın üzerindeki ödemelerden vergi alınmayacak.
• Maaş ve sosyal yardım ödemelerinde endeksleme artık bir ay gecikmeli yapılacak.
• Çocuk bakımına yönelik ebeveyn izni uygulaması genişletildi. Artık yalnızca biyolojik anne-babalar değil, koruyucu aile olarak yanına çocuk yerleştirilen kişiler de uzun süreli ebeveyn izni hakkından yararlanabilecek.

©Sonhaber.eu

Fotoğraf: Piqsels.com (Arşiv)