AİHM’den Gurbetçilere Müjde: Sırbistan El Koyduğu 40 Bin Euro’yu Geri Ödeyecek

AİHM’den Gurbetçilere Müjde: Sırbistan El Koyduğu 40 Bin Euro’yu Geri Ödeyecek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), gurbetçilerin yıllardır karşılaştığı bir soruna emsal niteliğinde bir kararla son noktayı koydu. Mahkeme, Sırbistan’ın gümrükte el koyduğu 39.500 Euro’nun, mahkeme masraflarıyla birlikte geri ödenmesine hükmetti. Karar, 2012 yılında Sırbistan’ın Novi Pazar kentinden yapılan başvurunun ardından geldi. Rifat Prença’nın gümrükte el konulan 39.500 Euro’su için açtığı davayı inceleyen AİHM, bu uygulamanın mülkiyet hakkının ihlali olduğuna karar verdi. Üç ay içinde ödeme şartı AİHM kararına göre Sırbistan devleti, Prença’ya el konulan 39.500 Euro’nun yanı sıra 1.930 Euro tutarındaki mahkeme masrafını da üç ay içinde ödemekle yükümlü. Mahkeme, Sırbistan’ın uygulamasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 1 No’lu Ek Protokolü’nün 1. maddesine aykırı olduğuna dikkat çekti. Kararda, “Devletin el koyma tedbiri, kamu yararı ile bireysel haklar arasındaki adil dengeyi sağlamamıştır” ifadesiyle, uygulamanın orantısız olduğu vurgulandı. “Orantısız ve haksız el koyma” tespiti Mahkeme, Sırbistan makamlarının mali denetim yetkisine sahip olduğunu kabul etmekle birlikte, bu yetkinin vatandaşların temel haklarını ihlal edecek şekilde kullanılmasının kabul edilemez olduğuna işaret etti. El koyma işleminin Prença’nın mülkiyet hakkını açıkça ihlal ettiği belirtildi. Gurbetçiler için emsal karar “Prença kararı” olarak kayıtlara geçen bu hüküm, AİHM içtihatlarında gümrüklerde el konulan nakit paralarla ilgili benzer durumlar için yol gösterici olacak. Uzmanlar, kararın Avrupa’da benzer mağduriyetler yaşayan gurbetçiler adına yeni başvuru yolları açabileceğini belirtiyor. Her yıl kara yoluyla Türkiye’ye seyahat eden binlerce gurbetçinin yaşadığı el koyma olaylarına karşı bu kararın güçlü bir hukuki dayanak oluşturacağı değerlendiriliyor.